Thursday, August 28, 2008

Hallo Bandung

Ongetwijfeld herkent u dat. Gebouwen die een bepaalde angst inboezemen. Mijn eerste herinnering is achter het huis van mijn grootouders in Almelo. Daar stond een kerk, weliswaar modern, maar voorzien van een klokketoren. In mijn verbeelding werd die klokketoren steeds groter als je er langer naar keek. Vooral bij bewolking, waarbij het wolkendek langs de toren gleed gaf het beeld bepaald iets macabers waar ik de koude rillingen van kreeg. Toeval bestaat misschien niet, maar deze week reed ik in de buurt van deze klokketoren. Ik voelde die angst ergens ver in mijn onderbewustzijn. Angst en iets spannends tegelijk.
Toch is deze angst niets vergeleken met mijn gevoel bij Gebouw A van Radio Kootwijk. Kijkt u maar eens naar de foto. Ik zal u in het kort iets over dit gebouw vertellen wat in het midden van de Veluwe ligt. Gebouw A is een langegolfzender die in de jaren '30 van de vorige eeuw werd gebruikt om radioverbindingen tot stand te brengen tussen Nederland en Nederlands-Indie. Nu bellen pubers met hun gsm-etje naar Ome Ko in Australie en het enige wat ze bezighoudt is het snel dalen van het beltegoed. Maar vroeger was dit natuurlijk iets heel bijzonders. Op het internet heb ik fantastische sites gevonden over Radio Kootwijk die het lezen meer dan waard zijn. En ik vraag me ook nog steeds regelmatig af hoe de afstemming tussen de bouw van de zender in Bandung en de zender in Kootwijk tot stand is gekomen. Even met de opzichter in Bandung bellen dat de schaft is begonnen ging natuurlijk niet. Denkt u hier maar eens over na. "Oeps, kristalletje vergeten in te pakken..." dat werkt natuurlijk niet als het schip naar de Oost reeds vertrokken is. En ook de KLM vloog wat minder frequent naar de andere kant van de wereld.
Later werd de zender van Radio Kootwijk ingezet voor de diensten van Scheveningen Radio (PCH). In mijn beeld zag ik schepen in monstergolven met Juffrouw Scheef spreken over een stroeve wind over het dek. Toch knap dat dat in die tijd allemaal mogelijk was.En dit is doorgegaan tot eind jaren '80. Daarna kwamen satellietverbindingen die betrouwbaar waren en waarschijnlijk ook goedkoper. En Juffrouw Scheef mocht met pensioen. Het "Hello All Ships..this is Papa Charlie Hotel Scheveningen Radio.." is verstomd.
Maar terug naar Radio Kootwijk. Het zenderpark bestaat niet meer, een paar zielige GSM-mastjes staan waar vroeger de enorme antennes waren opgesteld. Wat er nog wel staat is Gebouw A, ook wel De Kathedraal genoemd. Het is grijs, verweerd, kleurloos en staat op de hoogte midden in het bos. Als je er naar toe rijd, rijd je ook door een prachtig woud en eensklaps doemt Gebouw A op. Als een groot monster wat uit de aarde komt. Intrigerend en Angstaanjagend tegelijk.
Deze week was ik in de buurt van Kootwijk en had een conferencecall gepland tijdens mijn autorit. Ik rijd met het blik naar Radio Kootwijk, weg van de snelweg. Het miezerde een beetje en ik rijd door het dichte bos. En daar staat eensklaps Gebouw A, aan het einde van de weg, klaar om mij met huid en auto te vermorzelen. Een monster wachtend op de prooi. Ik stap uit, zie de gebouwen waar vroeger de techneuten in huisden om de gloeiende lampen en brommende spoelen in leven te houden. Voor mij als matig praktizerend zendamateur een droomomgeving. Die gebouwen staan nu leeg en zien er verlaten en verwaarloosd uit. En, om het decorum volledig te maken, ik hoorde militairen met de mitrailleur MAG oefenen. Oorlogsgeluiden, de Veluwe, een draconisch gebouw, bewolking en motregen....
En toch heeft Radio Kootwijk een prachtige historie achter de rug. Contacten met Nederlands Indie, contacten met scheepvaart en nu ziet het er verwaarloosd en verlaten uit. Een paar kleurige vlaggen proberen nog een luchtige sfeer te geven. Alles bij elkaar wordt deze omgeving tekort gedaan. Hier staat een stuk Nederlandse Historie, het centrum van de Wereld.
Ik had geen fototoestel bij me behalve mijn iPhone met de zeer beperkte ingebouwde camera. Alle foto's zijn dan ook onderbelicht. Ik moet dus nog een keer naar Radio Kootwijk toe vrees ik. Ik huiver al bij de gedachte dat ik dan een rondje om Gebouw A ga lopen...als ik durf.


Posted by Picasa

2 Comments:

Blogger Bas said...

Dat is ook toevallig. Wij waren vorige week zondag in Radio Kootwijk. Ook om dat strenge gebouw te bekijken. Zie mijn blog.

12:53 pm  
Anonymous Anonymous said...

Wederom een mooi verhaal. Er zijn er nog vele aan toe te voegen die het waard zijn om als mythe te laten busten : de langegolf zender kon fiets verlichting in een de fietsenstaling doen branden. Verder heeft Radio Kootwijk in de jaren 70 zelf de sateliet verbindingen ontwikkeld waardoor de door jouw beschreven zenders zijn opgedoekt. Mijn vader zat s'nachts als radio technicus bij e PTT in Radio Kootwijk in een hutje onder een telescoop antenne experimenteel te babbelen over de sateliet met de marconist van het eerste schip dat met een sateliet telefoon was uitgerust. Nu is deze man 81 en weet zich eigenlijk geen raad met een mobiele telefoon. Dit noem ik nu een mooi voorbeeld van de remmende voorsprong; ons zou het nu nooit meer lukken om de oude jaren 70 sateliet radio's te gebruiken . We kunnen dit truukje alleen ng maar met een Iphone.

12:14 pm  

Post a Comment

<< Home